ارزیابی پایداری اجتماعی محلات نوسازی شده ی شهر تهران؛ (مطالعه موردی: محلات شبیری-جی و شمشیری)

چکیده مقاله

نوسازی بافتهای فرسوده ، از سال 1388  در شهر تهران با تهیه بسته‌های حمایتی شامل اعطاء تسهیلات ارزان قیمت و بدون سپرده و بخشودگیهای عوارض  در کنار مجموعه‌ای از اقدامات هم راستا،‌ از طریق دولت و شهرداری به صورت  نسبتاً منسجمی پیگیری شده است. این برنامه موجب افزایش در ساخت و سازها در محدوده‌های بافت فرسوده شده   اما آیا به  پایداری اجتماعی بیشتر محلات شهری نیز  منجر شده است؟   هدف این مطالعه ،  تعیین نتایج مستقیم و پیامدهای بلندمدت‌تر برنامه و سیاست  بازآفرینی شهری  در حوزه‌های اصلی پایداری اجتماعی در محلات شمشیری و شبیری-جی  است. روش تحقیق از نوع ارزیابی به شیوه کمی و کیفی و با استفاده از ابزارهای پرسشنامه ، مصاحبه ، مشاهده و بررسی اسناد بوده است. حوزه زمانی ارزیابی از سال 1386 تا سال 1394 و حوزه مکانی آن  محلات شمشیری و شبیری-جی  شهر تهران است.از مجموع 101 متغیر سنجش پایداری اجتماعی تعداد 46 متغییر از طریق پرسشنامه ( حجم نمونه 377 نفر در محله شمشیری و 375 در محله شبیری-جی از سرپرستان یا همسران ایشان)، 14 متغیر از طریق مشاهده و 37 متغیر از طریق مصاحبه و اسناد مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های پژوهش  نشان داد که در برخی از حوزه ها برنامه بازآفرینی به پایداری بیشتر محلات و در اغلب حوزه‌ها به ناپایداری و یا عدم تاثیر در وضعیت اجتماعی محلات منجر شده است. همچنین با توجه به پیش بینی روندها ، نتیجه‌گیری شد که در صورت تداوم نوسازی به شکل کنونی ، ناپایداری ساخت اجتماعی محلات فرسوده ، گزینه محتمل تر است.