نویسندگان | سیدعلی نادر دهقانی الوار1 ، مریم بیرانوندزاده |
---|---|
نشریه | جغرافیا و روابط انسانی |
نوع مقاله | Full Paper |
تاریخ انتشار | ۱۴۰۲/۰۷/۰۰ |
رتبه نشریه | ISI |
نوع نشریه | چاپی |
کشور محل چاپ | ایران |
چکیده مقاله
شاخص محرومیت نسبی در ابعاد اجتماعی و اقتصادی برای تعیین جهت گیریهای توسعه متناسب با شرایط موجود و ظرفیت ها نقش کلیدی دارند، بدیهی است برنامه ریزی علمی– منطقی که به ضرورت بهره گیری از دانش و استدلال در توسعه فضای جغرافیایی تاکید دارد، بدون آگاهی دقیق از وضعیت موجود شاخص ها ، ناموفق و صرفا تلف کردن زمان و هدر دادن منابع است. از طرف دیگر مراکز جمع آوری، تحلیل و نمایه شاخص ها که اغلب سازمانهای دولتی هستند نیز می بایست با لحاظ مقتضیات و ضرورتها نسبت به شاخص سازی اقتضایی به کمک متخصصین برنامه ریزی متناسب با وضعیت موجود اقدام تا بتوان در نهایت به برنامه ریزی متناسب با مزیت ها دست پیدا کرد. هر چند فقر نسبی در ابعاد فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی ، علمی و حتی آموزشی و تربیتی قابل بررسی است اما براساس هدف های مدنظر این مقاله، شاخص IRSD در دو حوزه اقتصادی- اجتماعی در محدوده جغرافیایی استان لرستان و براساس آمارهای رسمی درشهرهای این استان مورد بررسی قرارگرفته است . براساس مطالعات انجام شده با موضوع سطح بندی توسعه استان لرستان بویژه در ابعاد اجتماعی- اقتصادی و نتایج حاصل از متغیرهای شاخص IRSD، استان لرستان نسبت به میانگین شاخص های کشور از سطح توسعه یافتگی پایینی برخوردار است. در10 شهراین استان از 11 شهر، درصد شاخص ها پایین تر از میانگین کشوری است به تعبیر ساده تر از قابلیت لازم برای زندگی برخوردار نیستند. در این میان شهرهای دوره چگنی ، رومشگان ، پلدختر و سلسله نسبت به سایر شهرهای استان محرومیت نسبی بیشتری دارند. مالکیت مسکن و وسیله نقلیه بعنوان دو دارایی ضروری دراین استان از پایین ترین نسبت در میان 9 متغیر مورد مطالعه هستند. از طرف دیگر درصد خانواده های تحت پوشش و نسبت آن با میانگین کشور نشان می دهد که به دلیل بیکاری و بسترناهموار فعالیت دراین استان تقاضا برای بهره مندی از خدمات نهاد کمیته امداد دراین استان نسبت به میانگین کشور بیشتراست. نسبت کارگران فصلی نیز گویای این است که لرستان از زیر ساخت های لازم برای ایجاد اکوسیستم پایداراقتصادی بی بهره است که انواع ورشکستگی ها در شهرهای و حوزه های مختلف فعالیت گواه این موضوع است .
tags: محرومیت نسبی، شاخص IRSD، متغیرهای اجتماعی – اقتصادی، استان لرستان