بررسی تاثیر فاکتورهای مشارکتی در کاهش تولید و تفکیک از مبدا پسماند خانگی با استفاده از تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده مطالعه موردی منطقه ۱۵ شهرداری تهران

چکیده:

افزایش روزافزون جمعیت و به دنبال آن افزایش تولید پسماند ،خانگی تاثیرات منفی زیادی بر محیط زیست و سلامت محیط دارد و امری بسیار نگران کننده است از این رو لازم است در این خصوص راهکارهایی مناسب ارائه و اجرا شود افزایش تولید پسماند خانگی ناشی از الگوی مصرف خانوارها می باشد؛ لذا بررسی عوامل موثر بر رفتار افراد و راهکارهایی جهت تغییر الگوی نادرست مصرف و به دنبال آن تولید بیش از حد زباله ضروری میباشد در این پژوهش سعی بر آن شده است عوامل موثر بر رفتار شناسایی و مورد تحلیل واقع گردد. پژوهش حاضر بوده که به روش تصادفی چند مرحله ای خوشه ای و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته بر اساس لیکرت بر روی ۳۸۶ نفر در سال ۱۳۹۴-۹۵ انجام گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نسخه ۲۱ نرم افزار SPSS صورت گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که بین متغیرهای سن، نگرش، هنجارهای انتزاعی، الزام حقوقی و قانونی و نگرش به مشارکت با قصد و رفتار رابطه معنادار و مثبت وجود دارد. اما بین جنسیت، درآمد و موانع مشارکت با رفتار و قصد رابطه معناداری به دست نیامده است. همینطور بین دو گروه تحصیلی غیر دانشگاهی و دانشگاهی با قصد افراد رابطه وجود ندارد اما با رفتار رابطه برقرار است. نتایج تحلیل رگرسیونی نیز نشان داد که 52.2 درصد از واریانس متغیر وابسته رفتار) به وسیله متغیر واسطه قصد تبیین شده است. متغیر قصد نیز خود تحت تاثیر متغیرهای مستقل تحقیق می.باشد. از بین تمام متغیرهای شده تنها متغیر رفتار از فرض میانگین ۳ کمتر میباشد و نیاز به ارتقا دارد. با توجه به یافته های این تحقیق متغیرهای قصد، هنجارهای ذهنی، الزام حقوقی و قانونی و کنترل رفتاری درک شده، قوی ترین متغیرهای موثر بر مشارکت در تفکیک از مبدا پسماند خانگی میباشند. لذا شناخت عوامل شخصیتی و محیطی موثر بر این متغیرها اهمیت شایانی در ارتقا رفتار افراد دارد.

کلید واژه ها: عوامل موثر مشارکتی، تفکیک از مبدا، پسماند خانگی، تئوری رفتار برنامه ریزی شده، منطقه ۱۵ تهران