ابعاد و مولفه های هویت شغلی؛ ارائه الگوی سنجش

چکیده مقاله

هویت در پی کشف این نکته است که چرا فرد خود را متعلق به یک گروه می داند و با دیگر گروه های اجتماعی احساس قرابتی ندارد و گاهی خود را کاملا متمایز و حتی مخالف آنها می داند. پاسخی که انسان برای این سوال می یابد باعث می شود تا او خود را در گروه های متفاوت اجتماعی با مرز بندی های گاه پررنگ و گاه کم رنگ دسته بندی کند. یکی از این هویتهای اجتماعی، هویت شغلی است. در این پژوهش با استفاده از نظریه هویت اجتماعی تاجفل و نظریه هویت شغلی لاندن تلاش شده است تا مدلی برای ارزیابی هویت شغلی افراد شاغل در ایران تدوین شود. بر همین اساس دو نظریه با توجه به مشخصه ها و ویژگی های اجتماعی و بومی کشور مورد بازنگری قرار گرفته و تلفیق شده است.روش تحقیق روش پیمایش و به لحاظ زمانی از تحقیقات مقطعی است. جامعه آماری تحقیق شاغلین بالای 18 سال مراکز استانهای تهران، فارس، مرکزی، گلستان، زنجان و اردبیل و یکی از روستاهای نزدیک به آنها را در بر می گرفته است. و حجم نمونه مورد تحقیق 1676 نفر بوده و نمونه گیری به صورت خوشه­ای چند مرحله­ای انجام شده است.بر اساس نتایج تحقیق چهار عامل «اهمیت شغل»، «تعهد فرد به شغل»، «دلبستگی و وابستگی عاطفی به شغل» و «جهت­گیری حرفه­ای فرد در شغل» به عنوان مولفه­های هویت شغلی شناسایی شدند که شاخص اهمیت شغل برای فرد با بار عاملی 0.654 بیشترین تاثیر را در میان ابعاد هویت شغلی دارد و شاخصهای «تعهد فرد به شغل»، «جهت­گیری حرفه­ای فرد» و «دلبستگی و وابستگی به شغل» به ترتیب در رتبه های بعدی هستند.