بررسی میزان پای‌بندی به مناسک و رفتارهای دینی و عوامل موثر بر آن (مورد مطالعه: دانش¬آموزان مقطع متوسطه شهرستان زنجان)

چکیده مقاله

هدف از این پژوهش، بررسی میزان پایبندی به مناسک و رفتارهای دینی در دانش‌آموزان و بررسی عوامل موثر بر آن می‌باشد. برای تبیین مساله و تعیین چارچوب نظری از نظریه‌های کارکردی دین و نظریات دورکیم درباره مناسک دینی استفاده شده است. روش تحقیق این پژوهش، روش کتابخانه‌ای و پیمایشی است و برای گردآوری اطلاعات میدانی از ابزار پرسشنامه بهره‌گرفته‌ شده‌است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز از آزمون‌های آماری شاخص‌های پراکندگی مرکزی، ضریب همبستگی پیرسون و ضریب همبستگی چندگانه استفاده شده‌است. جامعه آماری تحقیق، دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهرستان زنجان در سال تحصیلی91-90 است که تعداد376 نفر از طریق فرمول تعیین حجم نمونه کوکران به دست آمده‌است. نتایج به دست‌آمده نشان می‌دهد که متغیر وابسته یعنی مناسک و رفتارهای دینی با متغیرهای جامعه‌پذیری دینی، نظارت و کنترل اجتماعی، انسجام اجتماعی و تجدید حیات اجتماعی رابطه معنی‌داری دارد و کسانی که نمره این متغیرها در بین آنها بالا بود، نسبت به بقیه پای‌بندی بیشتری بر مناسک و رفتارهای دینی دارند. تحلیل ضرایب همبستگی چندگانه نیز نشان داد که متغیرهای نظارت و کنترل اجتماعی، جامعه‌پذیری دینی، انسجام اجتماعی و تجدید حیات اجتماعی(دینی) به ترتیب بیشترین تاثیر را بر متغیر وابسته دارند. همچنین تحلیل یافته‌ها به تفکیک جنسیت حاکی از آن است که میزان پای‌بندی دانش‌آموزان دختر به مناسک و رفتارهای دینی بیشتر از دانش‌آموزان پسر می‌باشد.