تعیین وضعیت کمی و کیفی منابع آب بر اساس نیاز حیات وحش در پناهگاه حیات وحش موته

نویسندگانفرزاد روحانی- کوشیار مختاری -خلیل جلیلی
همایشسومین کنفرانس آبخیزداری و مدیریت منابع آب و خاک
تاریخ برگزاری همایش۱۳۸۶-۹-۱
نوع ارائهسخنرانی
سطح همایشداخلی

چکیده مقاله

آب و کمبود فزاینده آن در عصر حاضر از نگرانی­های عمده  بشر به حساب می آید. استفاده نادرست از منابع و مدیریت نامناسب آن به این مشکلات دامن زده و علاوه بر هدر رفتن و کمبود آب، کیفیت منابع آب را نیز دچار خسران نموده است.  مناطق حفاظت شده از جمله مکان های مورد توجه و مهم در امر مدیریت کمی و کیفی منابع آب هستند. این مناطق، زیستگاه طبیعی گونه­های در حال انقراض بوده و برآورده نمودن نیازهای اولیه جانوران منطقه که در گرو حفظ منابع آبی و خاکی زیستگاه است، از مهم­ترین پارامترهای موفقیت در امر مدیریت مناطق طبیعی و تحت حمایت می باشد. در این مقاله، جهت بهره برداری مفید و مؤثر از منابع آب وشناخت پتانسیل های آبی منطقه با استفاده از ابزارها و استانداردهای مناسب، ارزیابی کمی وکیفی منابع آب منطقه حفاظت شده پارک ملی کلاه قاضی استان اصفهان صورت گرفته و با توجه به حیات وحش منطقه و نیاز آبی آن راهکارهای مدیریتی جهت استفاده بهینه از منابع آبی پارک ارائه می­گردد.

نتایج پژوهش نشان داد که به لحاظ کمیت در فصل پر آبی از 16 منبع آبی چاه، چشمه و قنات منطقه، دو مورد آنها خشک بوده و یازده منبع نیز دارای دبی کمتر از یک لیتر بر ثانیه بوده و در فصل کم آبی اکثر منابع خشک و یا دبی خیلی کمی را دارند. از آنجا که منبع آب سطحی دائمی در منطقه وجود ندارد جهت تأمین آب مورد نیاز حیات وحش پناهگاه، با توجه به پراکنش منابع آب، مدیریت بهینه و ارائه راهکارهای مدیریتی جهت مهار و ذخیره رواناب­ ضرورت دارد. کیفیت این آبها به این صورت است که پارامتر شوری در چشمه اشک و چشمه چاه موسی ممکن است برای حیات وحشی که عادت به این آب­ها نداشته باشند باعث اسهال موقت گردد و سبب آبکی شدن مدفوع در پرندگان منطقه شود، اما سایر منابع آبی وضعیت بسیار خوبی دارند. از لحاظ حداکثر منیزیوم مجاز نیز مطابق استاندارد سرویس منابع آب استرالیا، هیچ کدام از منابع آبی از حد مجاز تجاوز نکرده اند و در مورد حداکثر TDS مجاز نیز محدودیتی جهت استفاده و شرب حیات وحش وجود ندارد.