استعداد یابی عرصه های طبیعی، آسیب یا نیاز؟

چکیده مقاله

تخریب فزآینده محیط زیست و منابع طبیعی به عنوان مهم ترین معضل جهانی در هزاره سوم مطرح است. پیامدهای این بحران که ناشی از فعالیت های نادرست بشر به ویژه در نیم قرن اخیر است بسیاری از نظام های طبیعی را که حاصل میلیون ها سال توازن و تکامل هستند در معرض انواع مخاطرات قرار داده است. با این اوصاف بدیهی است که دلیل اصلی تخریب منابع طبیعی در نبود قوانین حفظ منابع طبیعی نیست بلکه علت اصلی، اهمیت ندادن و یا دست کم در حاشیه پنداشتن موضوع محیط زیست و منابع طبیعی و توجه به منافع آنی و نادیده گرفتن منافع غیر مستقیم و بلند مدت و ارزش قائل نبودن برای مواهب طبیعی است که بدون زحمت و هزینه به ما عطا شده است. تخریب اگر ناآگاهانه و یا از روی رفع نیاز ضروری بهره برداران و آبخیزنشینان صورت پذیرد قابل تأمل و برنامه ریزی است اما اگر این آسیب ها با نام اصلاح و احیاء به پیکره منابع طبیعی وارد شود نه تنها قابل جبران نیست بلکه دیدگاه عمومی مردم را نیز نسبت به حفظ منابع تغییر داده و منابع طبیعی روز به روز کم اهمیت تر جلوه گر خواهد نمود. مثل معروف "معصیت از هر که صادر شود ناصواب است و از علما ناخوبتر" به خوبی نشانگر هدف این مقاله است که در آن تحلیلی بر آنچه با نام استعداد یابی توسط کمیته استعداد یابی اتفاق افتاده است، صورت خواهد پذیرفت و در آن برخی از طرح های انجام شده توسط اداره منابع طبیعی و اثرات تخریبی آنها تحلیل و با عملیات احیایی انجام شده توسط مردم بومی که با هزینه ای اندک اما اصولی صورت گرفته است، مقایسه خواهد شد. هم چنین دیدگاه های بهره برداران و آبخیزنشینان که از طریق مصاحبه جمع آوری شده است ارائه و راه کارهای پیشنهادی در تخصیص اعتبارات و سرمایه های ملی اختصاص یافته جهت اجرای این طرح ها توسط بهره برداران و نتایج حاصل از این شیوه بیان می گردد.