تحلیل وضعیت افت سطح ایستابی آبخوان دشت اسلام‌آباد غرب با توجه به چگونگی تخصیص منابع آب زیرزمینی

چکیده مقاله

مدیریت نامناسب منابع آب در یک منطقه سبب تأثیرات منفی همچون تخریب و هدررفت ذخایر آبخوان‌ها، کاهش سطح آب زیرزمینی، فرونشست زمین، زوال کیفیت آب و بسیاری مشکلات زیست محیطی دیگر می شود. علاوه بر آن، تأثیرات اقتصادی و اجتماعی همچون عدم اطمینان از تولیدات کشاورزی، توسعه نیافتگی توریسم و افزایش هزینه‌های مرتبط با افزایش عمق پمپاژ از دیگر پیامدهای مدیریت نامناسب منابع آب می­باشد. در این مقاله اطلاعات آبخوان با استفاده از 5 چاه اکتشافی موجود در دشت اسلام آباد غرب به دست آمد. اطلاعات حاصل از چاه‌های بهره‌برداری از طریق عملیات صحرایی گسترده و مصاحبه با بهره برداران ثبت گردید. ارزیابی تغییرات سطح ایستابی آب زیرزمینی از تحلیل داده های چاه های پیزومتری حاصل شده است. همچنین وضعیت بارش با داده های حاصله از ایستگاه های منطقه تحلیل گردید. سپس با استفاده از این داده ها به تحلیل وضعیت افت سطح ایستابی آبخوان دشت اسلام آباد غرب پرداخته شد. نتایج نشان داد که برداشت بی رویه و مدیریت نامناسب و نظارت ناکافی بر میزان آب استخراخی از آبخوان در دهه گذشته سبب افت حدود 7 متری سطح آب زیرزمینی شده است. علاوه بر آن، کشت محصولات با نیاز آبی بالا نظیر چغندر قند و ذرت به عنوان کشت غالب در منطقه سبب تشدید وضعیت مذکور گردیده است. استفاده بیش از حد از منابع آب زیرزمینی برای این کشت ها سبب شده است که حدود 16 هزار هکتار از اراضی حاصلخیز دشت اسلام آباد غرب به صورت دیم کشت گردد.