ارزیابی اقتصادی و زیست محیطی الگوی کشت به منظور دستیابی به کشاورزی پایدار

چکیده مقاله

کشاورزی پایدار نه یک روش بلکه بینشی برخاسته از دیدگاه های فرهنگی، جنبه های فنی و تکنیکی و مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. پایداری کشاورزی با پایداری در منابع آب و خاک به عنوان دو مؤلفه اصلی توسعه امکان پذیر است. در این پژوهش به منظور دستیابی به پایداری و تحلیل وضعیت موجود، دشت اسلام آباد به عنوان منطقه تحقیق انتخاب گردید. اطلاعات آب زیرزمینی درسه دهه اخیر تحلیل شده و الگوی کشت معمول منطقه مورد بررسی قرار گرفت. در سال بیلان (93-92) میزان بهره برداری از آبخوان از طریق پیمایش صحرایی ثبت گردید. پس از فرمول بندی ریاضی شرایط منطقه، با برنامه ریزی خطی و روش سیمپلکس و با کمک بسته نرم افزاری LINGO ، مسئله بهینه سازی موجود حل گردید. نتایج نشان داد که مدیریت نا مناسب بر وضعیت بهره برداری از منابع آب زیرز مینی حاکم بوده و افت 7 متری آبخوان در طی 6 سال را به همراه داشته است. بعلاوه سطح تخصیص محصولات مختلف الگوی کشت بهینه نبوده و نتایج خروجی مدل، تخصیص بهینه را با کاهش و یا حذف محصولات دارای نیاز آبی بالا انجام داده و افزایش 5/36 درصدی سود تولید را به همراه داشته است که طبق اصول توسعه پایدار کشاورزی می توان گفت با این روند در جهت پایداری کشاورزی گام برداشته ایم.