روند نمایه‌های حدی اقلیمی دما در حوزه آبخیز کرخه طی دوره آماری ۲۰۱۰-۱۹۸۰

چکیده مقاله

تغییر در بارش های حدی و سنگین و افزایش فراوانی و رویدادهای حدی مرتبط با آن مانند سیل و خشکسالی از جمله نتایج گرمایش جهانی است. به همین خاطر برای بررسی رویدادهای حدی، شاخص های اقلیمی حدی برای داده های سطح زمین به وسیله بسته نرم افزاری R-Climdex بر اساس زبان برنامه نویسی Rمعرفی شده است. این برنامه به وسیله کار گروه آشکارسازی تغییراقلیم سازمان هواشناسی جهانی و کمیته اقلیم شناسی و برنامه پژوهشی تغییر پذیری اقلیم ارایه شد. در این پژوهش روند تغییرات دماهای6 ایستگاه سینوپتیک حوزه ابخیز کرخه شامل ایستگاه های اهواز، دزفول، همدان، کرمانشاه، خرم آباد و سنندج در طول دوره آماری 1980-2010 با استفاده از آزمون ناپارامتریک من-کندال بررسی گردید. نمایه های حدی دما در پنج دسته شامل نمایه های حدی مبتی بر صدک ها، مطلق، آستانه ای، دوره ای و سایر در دوره آماری 1980-2010 محاسبه گردید. نتایج به دست آمده، حاکی از آن است که نمایه های حدی چون روزهای یخبندان (FD)، روزهای یخی (ID)، روزهای سرد (TX10P)، شب های سرد (TN10P) و دامنه تغیرات شبانه روزی دما (DTR) در اغلب ایستگاه ها دارای روند منفی است. همچنین نمایه هایی چون روزهای تابستانی (SU25)، روزهای گرم (TX90P) و شب های گرم (TN90P) در تمام ایستگاه های مورد مطالعه در سطح حوزه دارای روند افزایشی است. در مورد نمایه هایی چون طول مدت گرما و سرما (WSDI,CSDI)هر سه حالت روند مثبت، منفی و بدون روند دیده شده که بدین ترتیب، نمی توان تغییرات مکانی و زمانیآن را مانند بقیه نمایه ها تفسیر نمود