ا رزیابی عملکرد، اجزاء عملکرد و بهره وری مصرف آب گندم رقم بهاران تحت کشت روشهای مختلف آبیاری در استان کرمانشاه

چکیده مقاله

آب مهم‌ترین فاکتور محدودکننده درکشاورزی است و استفاده بهینه از آن بسیار حائز اهمیت است. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر روش‌های مختلف آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم (رقم بهاران) و ارزیابی بهره‌وری مصرف آب می‌باشد. تیمارها شامل سه روش آبیاریِ بارانی، قطره‌ای نواری TAPE و غرقابی بود. آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی1400-1399 در مزرعه تحقیقاتی جهاد دانشگاهی کرمانشاه اجرا شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد روش آبیاری، اثر معنی‌داری در سطح یک­درصد بر پارمترهای وزن هزاردانه، تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه، عملکرد زیست‌توده، و بهره‌وری مصرف آب داشت. براساس نتایج حجم آب مصرفی در روش‌های آبیاری بارانی و قطره‌ای نسبت به روش آبیاری غرقابی به‌ترتیب 12/22 و 40/46 درصد کاهش یافت. میزان عملکرد دانه در روش آبیاری قطره‌ای 6/9458 در روش آبیاری بارانی 3/7877 و در روش آبیاری غرقابی 4750 کیلوگرم در هکتار بود، به‌عبارت دیگر استفاده از روش آبیاری قطره‌ای نسبت به روش آبیاری بارانی سبب افزایش 07/20 درصد و نسبت به روش آبیاری سطحی افزایش 13/99 درصدی عملکرد محصول شد. بر اساس نتایج بدست آمده به‌ترتیب بیشترین و کمترین میزان بهره‌وری مصرف آب با مقادیر 13/2 و 58/0کیلوگرم بر متر مکعب در تیمارهای آبیاری قطره‌ای و غرقابی مشاهده شد. لذا، بر اساس نتایج و با توجه به کمبود آب و اهمیت تولید بیشتر محصولات کشاورزی، استفاده از روش‌های نوین آبیاری به‌جای روش‌های کشت سنتی در ارقام گندم مخصوصاً رقم بهاران در استان کرمانشاه پیشنهاد می‌گردد.