بررسی ویژگیهای روانسنجی شایستگیهای اجتماعی-هیجانی در تعاملات آنلاین و ارتباط آن با رفتار عادتی دیجیتال: یک مطالعه توصیفی

چکیده مقاله

زمینه و هدف: مدیریت احساسات و هیجانات افراد در محیط‌های فضای مجازی اهمیت زیادی دارد، با این حال، تاکنون ابزاری برای سنجش این مورد در ایران تعریف نشده است. هدف پژوهش حاضر تعیین ویژگی‌های روانسنجی مقیاس شایستگی‌های اجتماعی-هیجانی الکترونیکی و ارتباط آن با رفتار عادتی دیجیتال است. مواد و روش‌ها: در مطالعه توصیفی حاضر، بخش اول به بررسی ویژگی‌های روان­سنجی مقیاس شایستگی‌های اجتماعی-هیجانی و در بخش دوم، رابطه آن با رفتار عادتی دیجیتال بررسی می‌شود. برای بخش اول و دوم نمونه‌ای به تعداد 230 و 100 نفر از دانش‌آموزان دختر متوسطه شهر اهواز در سال تحصیلی 1402-1403 با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شد. آزمودنی‌ها به پرسش‌نامه‌های رفتار عادتی دیجیتال، شایستگی‌های اجتماعی-هیجانی پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها ابتدا در بخش روان­سنجی از تحلیل عامل تأییدی و برای بررسی رابطه این مقیاس با رفتار عادتی دیجیتال از ماتریس همبستگی Pearson استفاده شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل نشان داد هیچ سؤالی از 25 سؤال اولیه حذف نشد. بررسی نتایج تحلیل عامل تأییدی (051/0=ریشه میانگین مربعات خطای تخمین) روایی مطلوبی را نشان داد. نتایج همبستگی رابطه منفی بین خرده مقیاس‌های شایستگی اجتماعی-هیجانی با خرده مقیاس‌های رفتار عادتی دیجیتال را نشان داد (001/0>P). هم‌چنین، مشخص شد بین کنترل الکترونیکی هیجانی و تنظیم الکترونیکی تکانشگری ارتباط مثبت (45/0=r، 001/0>P) و بین تنظیم تکانشگری الکترونیکی با وجدان هیجانی الکترونیکی رابطه معکوس (20/0-=r، 001/0>P) وجود دارد. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر، مقیاس شایستگی اجتماعی-هیجانی به عنوان یک ابزار پایا و روا می‌تواند برای ارزیابی شایستگی‌های اجتماعی-هیجانی مورد نیاز برای تعاملات آنلاین به کار گرفته شود.