تحلیل شاخص های ارزیابی پیاده راه های مذهبی حرم حضرت معصومه(س)

چکیده مقاله

از ورودی شهر تا حرم،  انواع خدمات مذهبی، فرهنگی و تجاری و همچنین فعالیت های دیگری که بخشی از این مسیرها می باشد فروان هستند. این پیاده روها به تدریج زائران را برای ورود به حرم آماده می کنند. بنابراین، در شرایطی که مسیرهای متعددی برای دسترسی به حرم وجود دارد، ممکن است روش‌های کمی و کیفی برای ارزیابی و دسته‌بندی این مسیرها وجود داشته باشد. هدف این مقاله شناسایی بهترین مسیر بر اساس شاخص های جاذبه بصری و عناصر فیزیکی مذهبی هر مسیر می باشد. نحوه ارزیابی و رتبه بندی مسیرهای حرم را بر اساس این معیارها بیان می کند، به گونه ای که زائرانی که وارد این مسیر می شوند، در مسیر حرکت به سمت حرم، چشم اندازها و فعالیت های شایسته یک شهر ایرانی-اسلامی را درک می کنند. روش منتخب این پژوهش توصیفی، با استفاده از اطلاعات کمی، بر اساس اسناد و مطالعات میدانی، برای شناسایی و تحلیل مسیرهای منتهی به حرم حضرت معصومه (س) است. برای تحقق این امر، ابتدا متغیرهای ارزیابی مسیر بر اساس چارچوب های نظری شناسایی شدند. با ورود این اطلاعات به نرم افزار جداول توصیفی GIS، لایه های مختلف داده استخراج شد. با قرار دادن مجموعه ای از این لایه ها بر روی یکدیگر، امتیاز هر مسیر با توجه به نوع فعالیت و کاربری منطقه تعیین شد. داده های مورد نیاز برای این جداول از نقشه های مبنا و وضعیت جمع آوری شده است. داده های میدانی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) از زائران، ذینفعان و مسئولان جمع آوری شد. این کار از طریق پرسشنامه، مصاحبه و بیان تصویری آنچه زائران در مسیر زیارتی خود می بینند و به تصویر می کشند (مثلاً عکس گرفتن) انجام می شود. ماحصل این پژوهش، توصیف و دسته‌بندی ویژگی‌های مربوط به مسیرهای پیاده‌روی حرم حضرت معصومه (س) و همچنین امتیازدهی و رتبه‌بندی هر مسیر بر اساس شاخص‌های ارزیابی است. نتایج نشان می دهد که بر اساس چنین معیاری، خیابان ارم بهترین راه برای دسترسی زائران به این امامزاده است.