تقسیم کار ملی در نظام علم، فناوری و نوآوری فضای مجازی ایران؛ رویکرد نگاشت نهادی

چکیده مقاله

پژوهش حاضر با بهره‌گیری از رویکرد نگاشت نهادی به بررسی بازیگران مهم نظام علم، فناوری و نوآوری فضای مجازی ایران و کارکردهای آنها در این نظام پرداخته است. اهمیت این موضوع از آنجا نشات می‌گیرد که نظام علم، فناوری و نوآوری فضای مجازی دارای تعدد و تنوع بالایی در بازیگران و کارکردها است و تلاش برای بررسی آنها می‌تواند به فهم بهتر از پیچیدگی‌های ساختاری و کارکردی این نظام کمک کند. گردآوری داده‌های این پژوهش از طریق مطالعه کتابخانه‌ای شامل بررسی مطالعات پیشین و اسناد و مدارک از جمله شرح وظایف سازمان‌ها، اساسنامه‌ها، قوانین و اسناد بالادستی و همچنین مطالعه میدانی شامل برگزاری پنل با ذینفعان کلیدی صورت گرفته است. براساس یافته‌ها، متولی اصلی نظام علم، فناوری و نوآوری فضای مجازی شورای عالی فضای مجازی است. همچنین، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات دارای بیشترین نقش‌آفرینی در میان سایر بازیگران این نظام می‌باشد. نقش‌آفرینی نهادهای مدنی و بخش خصوصی نیز در این نظام نیازمند پررنگ شدن است. دلالت سیاستی برآمده این پژوهش آن است که حکمرانی نظام علم، فناوری و نوآوری فضای مجازی نیازمند رویکرد شبکه‌ای و مبتنی بر شواهد است که علاوه بر در نظرگرفتن دیدگاه‌ها و انتظارات همه ذینفعان، بر اساس واقعیت‌ها و شرایط عینی عمل نماید.