درک دانش آموختگان پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران از مفهوم پایداری با استفاده از نقشه مفهومی

چکیده مقاله

دانشجویان باید در بررسی های خود از کاربرد ویژگیهای محیط‌زیست، جامعه و اقتصاد آگاه باشند. چندین بیانیه بین‌المللی از سال 1990 تاکنون، بر ارتقای دانش و درک مفهوم پایداری در سطحهای گوناگون آموزش رسمی تاکید داشته اند. بر این پایه، این تحقیق به ارزیابی درک دانش آموختگان از مفهوم پایداری با استفاده از نقشه مفهومی پرداخته است تا به ابعاد مورد تاکید این مفهوم، دست یابد و پیشنهادهای مناسب در زمینه بهبود درک فراگیر از مفهوم پایداری در میان دانشجویان حال و آینده ارایه نماید. در این راستا، 120 دانش‌آموخته از میان کلیه دانش‌آموختگان بیست سال گذشته مقطع کارشناسی پردیس کشاورزی و منابع‌طبیعی دانشگاه تهران، در رشته های گوناگون، در چهار بازه زمانی پنج ساله (از 1370 تا 1390) گزینش شدند و با استفاده از روش ترسیم نقشه مفهومی، مورد بررسی قرار گرفتند. پس از تحلیل نقشه های مفهومی، مشخص شد که طبقه زیست‌محیطی، با بالاترین شاخص ارتباط طبقه، به‌عنوان مرتبط‌ترین طبقه به مفهوم پایداری، توسط دانش‌آموختگان درک شده است. طبقه‌های اجتماعی و سازمانی، به‌ترتیب جایگاه دوم و سوم را به خود اختصاص داده‌اند. طبقه اقتصادی، کمترین میزان ارتباط را با درک دانش‌آموختگان از مفهوم پایداری داشته است. میزان پایین شاخص پیچیدگی نقشه مفهومی دانش‌آموختگان، گویای آن است که آنان پایداری را به عنوان موضوعی پیچیده و نظام یافته درک نکرده بودند و 85 درصد از آنان، در هنگام پایان دوره تحصیل خود، تفکر نظام یافته ای در زمینه مفهوم پایداری نداشتند. درک دانش‌آموختگان از طبقه‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی، از سال 1375 تا سال 1390، روندی افزایشی را تجربه نموده است. در نهایت، با توجه به یافته‌های تحقیق، بازنگری در هدف ها و محتوای تخصصی رشته‌های آموزشی کشاورزی و منابع‌طبیعی با یک رهیافت چندرشته‌ای و کاربردی و با در نظر گرفتن تعادل میان طبقه‌های مختلف پایداری، پیشنهاد می‌شود.