فاژدرمانی در سالمندان: یک رویکرد آینده‌نگاری

چکیده مقاله

مقدمه: سالمندان به دلایل مختلف در معرض ابتلا به بیماری‌ها عفونی هستند و عفونت‌ها از علل اصلی مراجعه سالمندان به پزشک و بستری شدن آنان در بیمارستان می‌باشند. این درحالی است که روند رو به گسترش مقاومت‌های دارویی، کاربرد آنتی‌بیوتیک‌ها را خصوصاً در سالمندان محدود کرده است. یکی از روش‌های جدید و امید بخش برای غلبه براین محدودیت‌ها، به‌کارگیری فاژدرمانی است. باکتریوفاژها ویروس‌هایی هستند که به صورت اختصاصی باکتری‌های هدف را نابود می‌کنند. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی وضع موجود و آینده کاربرد فاژدرمانی در عفونت‌های سالمندی است.
روش‌ها: مطالعه حاضر با استفاده از روش آینده نگاری هورتون، در سال 1403 در سه مرحله 1) مرحله ورودی و یا جمع‌آوری داده‌ها 2) ترجمه و تفسیر دانش حاصل از مرحله ورودی برای رسیدن به درک مفهومی از آینده 3) یکسان‌سازی و ارزیابی درک مفهوم بدست آمده برای استفاده کاربردی و ایجاد تعهد سازمانی، انجام شده است.
نتایج: عفونت‌ها از علل اصلی مرگ و میر در سالمندان به شمار می‌روند و مقاومت‌های دارویی نسبت به عفونت‌های باکتری‌های شایع در دوره سالمندی خصوصاً در عفونت‌های بیمارستانی، بالا گزارش شده است. شواهد عمدتاً آزمایشگاهی نشان می‌دهد که فاژدرمانی می‌تواند بر روی باکتری‌های تهاجمی و مقاوم به آنتی‌بیوتیک که در سالمندان شایع هستند، مثل سودوموناس آئروژینوزا، کلبسیلا پنومونیه، اشریشیا کلی، آسینتوباکتربومانی و استافیلوکوکوس اروئوس، موثر باشد.
نتیجه گیری: اگرچه به دلیل کم بودن مطالعات انسانی، کاربرد فاژدرمانی در حال حاضر محدود می‌باشد ولی به صورت بالقوه می‌تواند در آینده به عنوان یک روش جایگزین و یا همراه با آنتی‌بیوتیک درمانی برای مهار و درمان عفونت‌های شایع و مقاوم به آنتی‌بیوتیک در سالمندان مطرح شود. لازم است در کنار مطالعه فاژدرمانی درگروه‌های کم خطر، کارآزمایی‌های بالینی بر روی سالمندان نیز انجام شود. پیشنهاد می‌شود ارائه تسهیلات توسط بخش دولتی برای ورود شرکت‌های دانش بنیان و خصوصی به مطالعه، طراحی و تولید باکتریوفاژها در ایران گسترش یابد.