آسیب‌شناسی عملکرد گروه‌های دوام (داوطلب واکنش اضطراری محله) در شهر تهران‬‬‬‬‬‬

چکیده مقاله

جهان ما با بحران­های طبیعی مکرر و متنوع دست و پنجه نرم می‌کند، مشارکت فعال شهروندان در مدیریت و کاهش این بحران‌ها به یک روند قابل توجه و بی بدیل در امر مدیریت بحران تبدیل شده است. مردم به عنوان بخش پویای نظام مدیریت بحران، همواره نقش اساسی در به‌کارگیری منابع، پیشگیری و کاهش اثرات، مقابله و بازسازی پس از بحران دارند. گروه‌های واکنش اضطراری محله (گروه‌های دوام) یکی از راهکارهای حساس‌سازی و تقویت ظرفیت‌های فرهنگ خودامدادی و دگرامدادی شهروندان، مدیریت بحران اجتماع‌محور و مشارکت‌جویانه در سطح محلات است. هدف این پژوهش ‫آسیب‌شناسی عملکرد این گروه‌ها در شهر تهران است. روش پژوهش توصیفی همبستگی (کمی-پیمایش) و جامعه آماری داوطلبین گروه‌های دوام در مناطق 22گانه شهر تهران هستند. روش نمونه‌گیری در دسترس و حجم برابر با 328 نمونه است. ابزار تحقیق نیز پرسشنامه محقق‌ساخته است که از طریق مصاحبه‌های عمیق با اعضای گروه دوام و مدیران این گروه‌ها با تاکید بر جنبه‌های مختلف عملکردی گروه دوام تدوین شده است. یافته‌ها نشان داد که پایدارسازی و ماندگاری اعضای گروه‌های دوام (ضریب بتا: 0/326)، رضایت‌مندی از عضویت در گروه دوام (ضریب بتا: 0/226)، تعهد به گروه دوام (ضریب بتا: 0/214) تأثیر معناداری بر وفاداری به گروه دوام دارند. همچنین، پایدارسازی و ماندگاری اعضای گروه‌های دوام (ضریب بتا: 0/623) و رضایت‌مندی از عضویت در گروه دوام (ضریب بتا: 0/137) تأثیر معناداری بر تعهد به گروه دوام دارند. در بعدی دیگر پایدارسازی و ماندگاری اعضای گروه‌های دوام (ضریب بتا: 0/630) تأثیر معناداری بر رضایت‌مندی از عضویت در گروه دوام دارد. در مسیر غیرمستقیم نیز، پایدارسازی و ماندگاری اعضای گروه‌های دوام (ضریب بتا: 0/295)، رضایت‌مندی از عضویت در گروه دوام (ضریب بتا: 0/029) تأثیر معنادار و غیرمستقیم بر وفاداری به گروه دوام دارند. همچنین، پایدارسازی و ماندگاری اعضای گروه‌های دوام (ضریب بتا: 0/087) تأثیر معنادار و غیرمستقیم بر تعهد به گروه دوام دارد. آسیب‌شناسی ریزش اعضاء (ضریب بتا: 0/220)، رضایت‌مندی از عضویت در گروه دوام (ضریب بتا: 0/312)، تعهد به گروه دوام (ضریب بتا: 0/334) تأثیر معناداری بر وفاداری به گروه دوام دارند. همچنین، آسیب‌شناسی ریزش اعضاء (ضریب بتا: 0/176) و رضایت‌مندی از عضویت در گروه دوام (ضریب بتا: 0/485) تأثیر معناداری بر تعهد به گروه دوام دارند. در بعدی دیگر آسیب‌شناسی ریزش اعضاء (ضریب بتا: 0/256) تأثیر معناداری بر رضایت‌مندی از عضویت در گروه دوام دارد. در مسیر غیرمستقیم نیز، آسیب‌شناسی ریزش اعضاء (ضریب بتا: 0/180)، رضایت‌مندی از عضویت در گروه دوام (ضریب بتا: 0/162) تأثیر معنادار و غیرمستقیم بر وفاداری به گروه دوام دارند. همچنین، آسیب‌شناسی ریزش اعضاء (ضریب بتا: 0/124) تأثیر معنادار و غیرمستقیم بر تعهد به گروه دوام دارد.

واژه‌های کلیدی: گروه دوام، آسیب‌شناسی ریزش اعضاء، پایدارسازی و ماندگاری، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران، تهران